De typologie van karakterstructuren gebruik ik om patronen te herkennen bij coachees en trainees. Daarbij gaat het over oorzaak en gevolg, actie-reactie in de persoonlijke geschiedenis.
Ik zie karakterstructuren als een perspectief naar vrijheid. Dat zit zo:
In onze jeugdjaren waren we afhankelijk van warmte, voeding en veiligheid die we van onze opvoeders ontvingen. Wat een uitdaging was het om te zorgen dat we kregen wat we nodig hadden!
Op z’n zachts gezegd kregen we niet altijd wat we wilden en om de pijn die dat opleverde niet te hoeven voelen ontwikkelden we defensiemechanismen: terugtrekken, zeuren, pleasen, presteren, wantrouwen. Effectief, maar ondertussen vormde dat wel ons karakter…
Een paar decennia later, gebruiken we (jammer maar helaas) in dagelijkse communicatie nog steeds de basis van die mechanismen…
Je helpt jezelf en anderen door karakterstructuren in kaart te brengen: door te zien waar je verstrikt raakt in patronen en interactie en je vervolgens te realiseren dat je ervaringen en opvoeding je zo geconditioneerd hebben.
Je bent geen structuur, maar je hebt een karakter waarmee je op het podium van de wereld staat.
In het klassieke Griekse amphi-theater speelden acteurs met grote maskers om hun personage gestalte te geven. Een metafoor voor het ego, dat gestalte nodig heeft om in het hier & nu present te zijn. Er is dus niks mis met een gestalte, een rol, een structuur! Waar je last van kunt hebben is het defensieve karakter van de structuur die gekoppeld is aan de primaire kwetsuur en frustratie in je jeugdjaren.
Als volwassen mens is het van belang om onze ‘human condition’ in de ogen te kijken: onze (on)mogelijkheden te herkennen en erkennen.
Vrijheid zit ‘m niet in het opheffen van je persoonlijke conditioneringen of maskers, een schier onmogelijke taak. Vrijheid zit ‘m eerder in de acceptatie van jouw unieke ‘persona’ met alle bijzondere kenmerken. Van daaruit kun je onderzoeken wat je w e z e n l i j k bent.
Grote kans dat je dat onbetaalbare, vrije, blanco, beschikbare, heldere bewustzijn herkent dat we fundamenteel en van-zelf-sprekend zijn.
Oorspronkelijk gepubliceerd op nvo2leren op 14 maart 2011.
